Als het op verzorging aankomt zijn wij Nederlanders best Calvinistisch. We geven het liefst niet te veel uit aan alles wat ‘onnodig’ is of aan dingen waarmee we met dit idee zijn grootgebracht. Alles waar ’te’ voor staat is niet nodig of niet goed. Behalve te-vreden dan. Dat is dan weer dikke prima. Maar zijn we wel Calvinistisch genoeg wanneer het op onze schoonheid aankomt?

Nou is het een feit dat cosmetica een branche is waar de euro’s rollen. En niet een beetje ook. Dit gebeurt in de ruimste zin van het woord. Er is geen enkel aspect aan uiterlijke verzorging waar géén geld aan verdiend wordt. Dat is zakelijk gezien volkomen logisch, maar vanuit het perspectief van ons als consument natuurlijk belachelijk. 

Want heel eerlijk: we laten we ons verleiden en trappen in de verkooppraatjes, de (loze) beloftes die gedaan worden en de illusies die ons verkocht worden. We laten ons misschien ook maar wat graag voorjokken of een fantasie aanpraten of verkopen want dat wat we voorgespiegeld krijgen is onze ultieme droom.

Schoonheidsidealen worden enorm uitgebuit door de schoonheidsindustrie. Er zijn oneindig veel spullen te koop die ons volledig kunnen renoveren. Onze jeugdigheid is letterlijk te koop. Of het nou crèmepjes zijn voor onze putjes, zalfjes voor onze rimpels, poedertjes voor onze glow of vitaminepillen voor onze innerlijke verzorging: niks bestaat nog niet.

Hoe groter de belofte, hoe hoger het prijskaartje wat eraan hangt. Cellulite is bijvoorbeeld iets waar zo ongeveer de gehele vrouwelijke wereldbevolking aan ‘lijdt’. En hoewel we er niet dood aan gaan, het iets heel normaals is omdat er bijna geen vrouw is die de bobbeldans ontspringt; toch haten we het vanuit het diepste van onze ziel en moet er korte metten mee gemaakt worden: HET MOET WEG. En wel snel.

En dus laten we ons in folie wikkelen, laten we vet wegzuigen, laten we ons (enorm pijnlijk) masseren, kopen we massaal cups om onze eigen benen te cuppen en nemen we de blauwe bloeduitstortingen op de koop toe. Omdat we geloven dat het werkt. Dat beloven de voor- en na foto’s toch? Dat zeggen de reviews toch? Dus als we gewoon goed volhouden of met de pinpas zwaaien dan werkt het. Punt uit.

Datzelfde geldt voor rimpelproducten. Ik denk persoonlijk dat deze wel zo ongeveer op nummer één staat op het gebied van verzorging en crèmes die te koop zijn. En als je daar goed over na denkt is het eigenlijk te zot voor woorden. Elk lichaam is zo ongeveer op dezelfde manier in elkaar gezet door moeder natuur. Een logisch verloop van ouder worden geldt voor ons allemaal; bij de een wat sneller dan bij de ander, maar uiteindelijk is het maar een handjevol mensen die (natuurlijk) gladgestreken in de kist ligt. Niet dat dat nou zo’n prachtig vooruitzicht is maar je snapt het punt.

Schoonheidsbehandelingen bij de schoonheidsspecialiste zijn verrukkelijk. De crèmes en zalfjes die je er kunt kopen ook. Maar is het een garantie voor een glad smoeltje? Voor de eeuwige jeugd? Nee tuurlijk niet. Het is vooral een garantie voor een lager banksaldo en een uur of anderhalf genot omdat de persoonlijke aandacht zo heerlijk is. En daarover is dan weer geen woord gelogen.

Vroeger leerde ik al snel een gezegde: ‘wie mooi wil gaan moet pijn doorstaan’ (…) En we vinden het ook nog allemaal prima. Dat er een prijs hangt aan mooi willen zijn. En of dat nou een letterlijke prijs is in de vorm van harde euro’s of het is een mentale of fysieke prijs; we zijn overal bereid voor te betalen.

Dat ons dit aangeleerd wordt begint eigenlijk al in onze heel vroege jeugd. Wanneer we onze ouders (met name moeders) oeverloos zien lijnen, wanneer de badkamers van weleer (en dus in ons eigen volwassen leven ook) uitpuilen van de smeerseltjes en scheermesjes, dat de afspraak bij de kapper vooral niet vergeten moet worden omdat we niet met een landingsbaan op het hoofd rond willen wandelen en dat kinderen tegenwoordig vaker wel dan niet met een beugel rondlopen omdat het anders niet zo mooi lijkt. Het gaat bijna altijd om esthetiek en niet meer om de gezondheid van je mond of om een aangeboren afwijking te corrigeren om ellende op volwassen leeftijd te voorkomen.

En als je nu denkt dat het nu meer is dan in vroeger jaren… Nee hoor. Mooi willen zijn is van alle tijden en alle eeuwen. Het is te aanschouwen in de kunst waarbij je de verschillende schoonheidsidealen de revue ziet passeren. Het is op de alleroudste afbeeldingen te zien, zelfs in de catacomben van het oude Egypte. Cleopatra baadde in een bad van ezelinnenmelk. Niet omdat ze dat bad leegdronk maar om er mooier van te worden. Om haar huid te verwennen. En was in het jaar 69 voor Christus. Ik bedoel maar.

Waarom gaan we er dan zo massaal in mee? Hoe kan het dan dat we eigenlijk geen weerstand kunnen bieden in het mooi willen zijn? In het nastreven van er zo jeugdig mogelijk uit willen zien? Ik denk eigenlijk dat het in ons DNA zit. Wanneer je er jong uitzag lag je goed in de markt. Dat was al in de prehistorie het geval. Het bood uitzicht aan het overleven van je stam omdat je je kon voortplanten En aan dingen die in je systeem zitten, die in je DNA zitten, is geen ontkomen aan. Dat doe je op de automatische piloot en dat zit in ons als mens.

Toch drukt de beauty industrie daar een enorme stempel op en buiten onze zwaktes maar wat graag uit. Zij weten met hun middelen illusies te creëren waar ons DNA niet tegen opgewassen is. Wij zien, voelen en denken eigenlijk op de automatische piloot en vallen als een blok voor dat wat we registreren. Dan proberen we ons door middel van reviews te overtuigen dat het ‘echt’ werkt! Dat het ook ons zal veranderen of de tijd zal doen stilstaan…

Gelukkig wordt er in deze tijd wel steeds meer aandacht aan besteedt en wordt het met meer eerlijkheid belicht in de media. In tijdschriften, in blogs en op het internet gebeuren twee dingen. Enerzijds proberen ze je te doen geloven dat je schoonheid maakbaar is; dat je alles kunt doen of kopen om de eeuwige jeugd te bewaren. Door middel van smeren, spuiten of slikken van middelen of door het mes erin te zetten. Anderzijds is er gelukkig ook een stroming op gang gekomen die juist het tegenovergestelde predikt. Die ons probeert los te maken van illusies of ideeën en het hele idee van ‘schoonheid’ in een ander perspectief plaatst.

Social media heeft hierin best een grote rol. Voor beide kanten. Via social media worden we beïnvloedt. En dan is het maar net waardoor. Worden we week gemaakt door de beloften en de voorgespiegelde illusies door filters, bewerkte foto’s en reclames? Of vallen we voor de nuchterheid van sommige berichten en mensen en leren we het eindelijk eens accepteren dat perfectie een illusie is en nogal relatief…?

We zullen wel een beetje in deze twee kampen blijven ronddwalen denk ik. Want, zoals ik al eerder zei; het zit in ons systeem. Dat is niet uit te wissen. Tuurlijk willen we er mooi uitzien, genieten van ons spiegelbeeld en wanneer we iets vinden dat ons daarbij helpt is dat mooi meegenomen.

Aan de andere kant worden we ons vooral naarmate we ouder worden veel meer bewust van wat schoonheid eigenlijk is. En dat het letterlijk vergankelijk is. Niet omdat we lelijk worden gedurende het ouder worden maar omdat schoonheid helemaal niets zegt over wie je bent.

Wanneer ik iemand leer kennen en zijn of haar schoonheid met mijn ogen aanschouw kan dat in een vingerknip weggaan en nooit meer terugkeren. Hoe? Door naar en gemeen gedrag. Wanneer ik zie dat diegene lelijk doet, onaardig is of wat dan ook, dat vergaat zijn mooie uiterlijk stand te pede en kan ik ook nooit meer anders zien. Dan vind ik die persoon in een smak niet meer ‘mooi’.

Wanneer de tijd verstrijkt zien we steeds meer perspectief en realiseren we ons meer en meer dat schoonheid niet in een rimpel gevangen zit. Of eigenlijk in een strakke huid. Of in een gladde kont. Of in alles wat we bij een ander zien behalve bij onszelf.

Uiteindelijk zijn er maar een paar dingen die de schoonheid van ons leven bepalen en dat zijn onder andere onze gezondheid en een flinke dosis (zelf)liefde. Want zonder deze twee reduceert de kans op een leven mét rimpels (en dus ouder worden) wel heel snel. Mensen zijn gemaakt om te doen wat ons gelukkig maakt, om van te houden en om lief te hebben. En die dingen zijn denk ik met geen collageenpil, cellulite crème (of wat voor middel om dit te bewaren of te creëren) te fiksen zijn. 

Betekent dit dan dat we niks aan onszelf zouden moeten doen? Om heerlijk verlept en verzopen de toekomst tegemoet te treden? Ons voor eeuwig onthouden van een lekkere massage, schoonheidsbehandeling of even asociaal los te gaan in de Douglas? Absoluut niet! Het betekent dat we dingen moeten doen omdat we ze leuk vinden, omdat ze ons een lekker of fijn gevoel geven en omdat we het onszelf gunnen. Daarom. Want van jezelf houden en voor een ander zorgen doe je niet vanuit illusies maar vanuit je hart.

Dat gezegd hebbende besluit ik mijn betoog zo op de zaterdagavond met een muts op mijn hoofd tegen de stijgende energieprijzen en met bloot on-gemake-upt hoofd omdat ik daar vandaag gewoon even lekker zin in heb. Met of zonder wallen en rimpels 😉 Fijne avond!

liefs Paulina